Nie od dziś wiadomo, że słowa mają ogromny wpływ na nasz rozwój, kształtowanie charakteru, motywację i postrzeganie świata. To co słyszymy w dzieciństwie potrafi wybrzmiewać w naszej głowie przez całe życie, ma wpływ na to jakimi stajemy się osobami i jakie mamy nastawienie do życia oraz ludzi. Warto więc, by w głowach naszych dzieci zasiewać słowa i emocje, które z czasem będą powtarzać i rozwijać, a także te, dzięki którym staną się szczęśliwymi i pełnymi empatii dorosłymi.
„Kocham Cię”
Mówienie o uczuciach nie każdemu przychodzi z łatwością. My, dorośli, również miewamy z tym problemy, zwłaszcza, że – no właśnie – wiele zależy od tego, co wynieśliśmy ze swojego domu. Im mniejsze doświadczenie, tym większe zawstydzenie. Nie wystarczy więc przytulać, spędzać wspólny czas czy rozmawiać – należy także zadbać o to, by dziecko potrafiło nazywać konkretne uczucia. Dlaczego to tak ważne? Ponieważ w ten sposób pozwalamy dziecku nauczyć się, że oprócz czynów, znaczenie mają słowa, wyrażone w odpowiedni sposób. Jedne i drugie uzupełniają się i umacniają się nawzajem. Mówienie „kocham Cię” jest niezwykle ważnym zdaniem, które umacnia poczucie bezpieczeństwa, przynależności i bycia potrzebnym czy docenionym. Powtarzajmy to jak najczęściej, a dzieci nauczą się tej emocji i zaczną ją rozumieć.
„Przepraszam”
Wielu rodziców sam pomysł przepraszania małych dzieci uważa za niedorzeczny. Dlaczego? Ma źródło w poczuciu „wyższości” i w przekonaniu, że dziecko nie może mieć żadnych wątpliwości, że rodzic ma zawsze rację. Przyznanie się, że mama czy tata popełnili błąd jest często podszyte lękiem przed utratą autorytetu. Tymczasem przeproszenie dziecka niesie za sobą same dobre konsekwencje! Uczy przyznawania się do winy i pokazuje, że to nic złego. Pokazuje, że każdy (nawet dorosły i doświadczony człowiek) może popełnić błąd czy się pomylić, a przeproszenie jest oznaką siły, a nie słabości. Kiedy pokazujemy taki przykład, możemy być pewni, że dziecko takie zachowanie będzie powielać jako dziecko i jako dorosły.
„Rozumiem Cię”
Zaaferowani „dorosłymi” problemami, stresem i ciągłym niedoczasem, mamy tendencję do bagatelizowania dziecięcych problemów czy trosk. Kiedy maluch płacze wciąż powtarzamy „nic się nie stało”. Kiedy idzie pierwszy raz do szkoły mówimy „nic złego się nie stanie”. Czy takie słowa okazują mu zrozumienie i pokazują, że można na nas liczyć? Rozumienie człowieka to prosty i niezwykle ważny sygnał, który mówi, że każdy ma prawo do własnego odczuwania, interpretacji i zdania. To wkraczanie w dziecięcy świat i zbliżanie się do siebie. Co ważne, rozumienie nie wiąże się z okazywaniem aprobaty dla czyjegoś zachowania. Można rozumieć, dlaczego ktoś w danym sposób się zachował i jednocześnie potępiać dany sposób rozwiązywania spraw – warto o tym pamiętać.
„Możesz być z siebie dumny/dumna”
Tak samo jak nas, dorosłych motywują pochwały szefa czy przyjaciela, tak samo u dzieci dobre słowo potrafi wywołać szereg pozytywnych zachowań. Takie zdanie z pewnością będzie impulsem do działania, a skierowanie pochwały na siebie samego („możesz być dumny siebie, zamiast „jestem z ciebie dumny”), pomoże zbudować zdrową pewność siebie i nauczy doceniać siebie samego. Taki zabieg odwrócenia pochwały ma również inną bardzo ważną rolę – uczy budowania obrazu siebie na podstawie własnych odczuć, a nie zdania innych ludzi.
„A co ty uważasz na ten temat?”
Nie bez powodu lubimy ludzi, którzy zadają nam pytania. Według naukowców większą sympatią darzymy właśnie tych, którzy w rozmowie wykazują zainteresowanie nami, nie mówiąc bez przerwy o sobie. Abstrahując od tego, że zadawanie pytań stanowi impuls do bardzo ciekawych rozmów, to przede wszystkim jest przyznaniem – „twoje zdanie jest dla mnie ważne”. Stawianie pytań jest w komunikacji z maluchem niezwykle ważne, inspirujące i rozwojowe, a do tego rozwija ciekawość i pokazuje, że „kto pyta, nie błądzi”.
